Wet kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen

Op 1 januari 2024 is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking getreden, gelijktijdig met de Omgevingswet. Met deze wet wil de overheid de kwaliteit van het toezicht in de bouw en daarmee ook de kwaliteit van bouwwerken verbeteren. Met de invoering van de Wkb zijn diverse wijzigingen doorgevoerd.

Het toezicht op de bouw is met de komst van de Wkb verschoven van de gemeente naar kwaliteitsborgers. Dit geldt niet voor alle bouwwerken en bouwwerkzaamheden. Als een kwaliteitsborger toezicht uitvoert op de bouw, moet de gemeente van een aantal meldingen op de hoogte worden gehouden over de vorderingen van de bouw. Daarnaast zijn er naast de bouwtechnische regels uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) nog andere ruimtelijke regels. Ook kunnen er bijzondere lokale omstandigheden zijn. Dit gaat om lokale risico’s of situaties die ervoor kunnen zorgen dat het bouwresultaat niet aan de bouwtechnische regels van het Bbl voldoet.                                                         

Bouwwerken zijn ingedeeld in gevolgklassen. Hoe groter de gevolgen zijn als er iets misgaat met een bouwwerk, hoe hoger de gevolgklasse. In gevolgklasse 1 vallen kleinere en eenvoudigere bouwwerken zoals woningen en kleinere bedrijfsgebouwen. Grotere bouwwerken zoals verzorgingstehuizen en woontorens vallen onder de andere twee gevolgklassen.

Voor nieuw te bouwen bouwwerken in gevolgklasse 1 geldt het systeem van kwaliteitsborging. Voor verbouw en bouwwerken in gevolgklasse 2 en 3 zal dit mogelijk op een later moment gebeuren. Tot die tijd houdt de gemeente nog toezicht op de bouwwerkzaamheden in gevolgklasse 2 en 3 en bij verbouw.

Wanneer u een nieuw bouwwerk in gevolgklasse 1 wilt bouwen dient u of uw aannemer, een kwaliteitsborger in te schakelen. De kwaliteitsborger ziet toe op het werk van de aannemer en op de bouwtechnische kwaliteit van het bouwwerk. Aan het einde van het bouwproces geeft de kwaliteitsborger een verklaring af dat het bouwwerk voldoet aan de bouwtechnische regelgeving. De verklaring wordt ook naar de gemeente gestuurd, want de gemeente blijft het bevoegd gezag. Indien de kwaliteitsborger tijdens de bouw fouten constateert, moet diegene dit melden bij de gemeente. De gemeente kan dan handhavend optreden.

Een kwaliteitsborger controleert op basis van toegelaten instrumenten voor kwaliteitsborging. Met instrument wordt een systeem bedoeld waarin wordt geborgd dat de kwaliteit van bouwwerken ten minste voldoen aan de regels uit het Bbl. De kwaliteitsborger dient voor het betreffende instrument gecertificeerd te zijn. Zoekt u een kwaliteitsborger en wilt u weten voor welke instrumenten zij gecertificeerd zijn? Kijk dan in het Register instrumenten kwaliteitsborging.

Door de invoering van de Wkb is er een zogeheten knip ontstaan in de bouwtechnische regels en ruimtelijke regels. Naast de bouwkundige regels voor het bouwwerk moet er ook rekening gehouden worden met de omgeving waar gebouwd wordt. Bij nieuwbouwprojecten moet u daarom ook een aanvraag omgevingsvergunning doen. De aanvraag doet u via het Omgevingsloket met de activiteit ‘bouwactiviteit (omgevingsplan) – aanvraag vergunning’. De gemeente toetst hierbij of uw aanvraag voldoet aan de regels van het omgevingsplan en

welstandseisen. De gemeente heeft 8 weken de tijd om de aanvraag te beoordelen. De termijn kan eenmaal met zes weken worden verlengd. Bij het doen van de Wkb-melding heeft u bovenstaande omgevingsplanactiviteit vaak al gedaan. U wilt eerst weten of u uw bouwwerk op een locatie wel mag bouwen, voordat u de technische bouwmelding doet voor de bouw van het bouwwerk.

Het is uw eigen verantwoordelijkheid om alle benodigde meldingen te doen en vergunningen aan te vragen. U kunt dit controleren door de vergunningcheck te doen of door contact op te nemen met Triage Leefomgeving. Onderstaande informatie staat ook beschreven in dit stappenplan.

Bouwmelding
U heeft een besluit gekregen op de omgevingsvergunning, maar u mag nog niet meteen beginnen met bouwen. Zowel voor als tijdens de bouw moeten er verschillende meldingen gedaan worden bij de gemeente. De meldingen zorgen ervoor dat de gemeente als bevoegd gezag op de hoogte blijft. Deze meldingen doet u via het Omgevingsloket. Zo moet u minimaal vier weken voor de start van de bouw de melding ‘bouwactiviteit (technisch) – melding’. Bij deze melding geeft u aan welke kwaliteitsborger de bouw controleert. Ook levert u een borgingsplan, risicoanalyse, het instrument en de gegevens van de kwaliteitsborger aan.

Verzoek uitzetten bouw
Wanneer de bouwmelding door de gemeente is goedgekeurd, mag er bijna gestart worden met de bouw. Het gebouw moet eerst worden uitgezet. Het uitzetten van het bouwwerk geeft aan waar het bouwwerk op de kavel wordt gebouwd. Het verzoek tot uitzetten doet u bij de gemeente uiterlijk 5 dagen voor de start van de bouw.

Informatieplicht start bouw
Als de bouwwerk is uitgezet en er wordt gestart met de bouw, moet u dit minimaal twee dagen van te voren doorgeven met de melding ‘bouwactiviteit (technisch) – informatie’ via het Omgevingsloket.

Tijdens de bouw
Op het moment dat de bouw van start is gegaan houdt de kwaliteitsborger toezicht op de bouwwerkzaamheden. Wanneer de kwaliteitsborger fouten opmerkt tijdens de bouw, meldt de kwaliteitsborger dit bij de gemeente via de informatieplicht ‘bouwactiviteit (technisch) – informatie’.

Gereedmelding
Wanneer de bouw klaar is, ontvangt u van de kwaliteitsborger een dossier met daarin alle gecontroleerde punten. Dit wordt het ‘dossier bevoegd gezag’ of het ‘as built dossier’. Hierin staat de verklaring van de kwaliteitsborger dat het bouwwerk volgens de regels is gebouwd. U moet de gemeente laten weten dat de bouw klaar is. Deze gereedmelding doet u via het Omgevingsloket met de activiteit ‘bouwactiviteit (technisch) – melding’. U moet hierbij ook het dossier meesturen. Deze melding doet u ten minste twee weken voor het in gebruik nemen van het bouwwerk.

Informatieplicht beëindiging bouw
Wanneer alle bouwwerkzaamheden klaar zijn, moet u de gemeente laten weten dat de bouw definitief klaar is. Deze informatie geeft u door via het Omgevingsloket met de activiteit ‘bouwactiviteit (technisch) – informatie’.

Naast de standaard bouwtechnische eisen uit het Besluit bouwwerken leefomgeving kunnen er ook andere risico’s spelen die van invloed kunnen zijn op de bouw. Zo kan de locatie waar wordt gebouwd grote invloed hebben op de bouw. Er kunnen lokale omstandigheden zijn die specifiek op die locatie spelen en van invloed zijn op de bouw. Het is de taak én

verantwoordelijkheid van uw aannemer en kwaliteitsborger om deze gebiedsspecifieke risico’s in kaart te brengen en op te lossen. We hebben een lijst gemaakt met risico’s die in bepaalde gebieden van gemeente Dronten kunnen voorkomen.

De bijzondere lokale omstandigheden die van toepassing kunnen zijn op een specifieke bouwlocatie is weergegeven op deze plattegrond.

Alhoewel bouw- en sloopveiligheid en omgevingsveiligheid raakvlakken hebben met de bouw, zal de kwaliteitsborger niet controleren op deze aspecten. De veiligheid op de bouwplaats en de veiligheid voor de omgeving valt daarmee onder uw eigen verantwoordelijkheid of die van de aannemer. Kijk bij het melden van uw activiteiten goed of u een veiligheidsplan moet indienen bij uw melding/aanvraag. Het is mogelijk dat er een veiligheidscoördinator aangesteld moet worden. De gemeente kan vragen om een veiligheidsplan. De gemeente controleert op de omgevingsveiligheid en/of de bouw- en sloopveiligheid. Als de regels niet worden opgevolgd, kan de gemeente hierop handhaven.

Heeft u vragen over het kwaliteitsborgingsproces of over het doen van de meldingen in het Omgevingsloket? Vul dan ons contactformulier in.

Feedback button